گامی نزدیکتر به ساخت ساعتی که میتواند جایگزین سامانههای ناوبری ش
یک ساعت اتمی نوری قابل حمل در دانشگاه ساسکس انگلیس در حال ساخت است که میتواند انقلابی در دنیا به پا کند.
دانشمندان در آزمایشگاه EPic در دانشگاه ساسکس با پیشرفتی غیر‌منتظره به یک عنصر حیاتی از ساعت اتمی دست یافتند. این آزمایشگاه با تمرکز روی خصایص فوتونیک در سیستم‌های نورشناسی غیرخطی به دستاوردی رسیده است که میتواند در آینده وابستگی به تصویربرداری ماهواره‌ای را با استفاده از فناوری‌های نوین پرتو لیزر کاهش دهد؛ این در‌حالی است که دانشمندان از سراسر جهان در یک ماراتن سخت به‌دنبال دستیابی به این کیفیت هستند.
هم‌اکنون، انگلستان متکی به تصویربرداری ماهواره‌ای ایالات متحده و اتحادیه اروپا است تا خدماتی از قبیل ناوبری در بسیاری از گوشی‌های همراه و اتوموبیل‌ها قابل ارائه شود. این وابستگی نه‌تنها باعث می‌شود که انگلیس از منظر منافع سیاست بین‌الملل آسیب‌پذیر باشد، بلکه مسئله‌ی دسترسی به سیگنال ماهواره‌های و منافع آن مانند GPS و Galileo نیز ذاتاً امر مهمی است.
دکتر آلیسا پاسکوئزی از آزمایشگاه EPic دانشکده علوم ریاضی و فیزیک دانشگاه ساسکس این دستاورد تازه را این‌گونه شرح می‌دهد: «هنگامی‌که شما یک ساعت اتمی قابل حمل دارید، از فرصت‌های زیادی برخوردار خواهید شد. مثلاً یک آمبولانس حتی اگر درون یک تونل هم باشد هنوز به نقشه‌برداری دسترسی خواهد داشت و یک مسافر نیز میتواند مسیر خود را حتی در حالی‌که زیرزمین است، بدون استفاده از سیگنال‌های تلفن حتی در حومه شهر نیز پیدا کند. ساعت‌های اتمی قابل حمل بسیار دقیق روی نقشه‌های جغرافیایی کار خواهند کرد و به شما فرصت می‌دهند مکان خود را بیابید و مسیر مناسب را برنامه‌ریزی کنید، بدون اینکه نیازی به سیگنال ماهواره‌ای داشته باشید.»
این دستاورد مهم که باعث امیدواری زیادی در پژوهشگران ساسکس شده است، باعث می‌شود که کار‌ایی بخشی از ساعت که وظیفه شمارش را برعهده دارد تا 80 درصد بهبود پیدا کند و در نتیجه آن ممکن است در 20 سال آینده ساعت‌های اتمی قابل حمل جایگزین خدمات نقشه‌های ماهواره‌ای همانند GPS شوند. این فناوری زندگی روزمره مردم را تغییر خواهد داد و در فناوری خودروها و پهپادهای بدون سرنشین و حتی صنعت هوافضا نیز تحول ایجاد خواهد کرد.
ساعت‌های اتمی نوری جایگاه بلند‌مرتبه‌ای در ابزار اندازه‌گیری زمان دارند و در هر ده میلیارد سال تنها یک ثانیه را از دست می‌دهند؛ در نظر بگیرد که دانشمندان معتقدند سن زمین در حدود 4/6 میلیارد است. با این وجود، آن‌ها دستگاه‌های بزرگی هستند که تا صدها کیلوگرم وزن دارند. برای کسب یک نتیجه مطلوب و همچنین فرصت استفاده توسط افراد معمولی، ابعاد آن‌ها باید کاهش پیدا کند؛ در عین اینکه در دقت و سرعتشان خدشه‌ای وارد نشود.